چرا پزشکان توصیه میکنند به پهلوی چپ بخوابیم؟
همهی ما میدانیم سلامت جسمی و روانی تا حد زیادی به خواب کافی بستگی دارد. اما آیا میدانستید طرز خوابیدن نیز در افزایش کیفیت خواب و بهبود سلامت بدن مؤثر است؟
برخی پژوهشهای علمی نشان داده است خوابیدن به پهلوی چپ در بسیاری افراد موجب افزایش کیفیت خواب و بهبود سلامت بدن میشود. این فرضیه که خوابیدن به پهلوی چپ مفیدتر است از آموزههای طب باستانی هندوستان موسوم به آیوروِدا (Ayurveda) ریشه میگیرد. حتما میپرسید چرا در آموزههای آیورودا خوابیدن به پهلوی چپ توصیه شده است؟ نتایج پژوهشهای علمی حاکی از آن است که خوابیدن به پهلوی چپ به دلیل وضعیت قرارگیری اندامهای بدن موجب بهبود گوارش، تسکین درد در ناحیهی کمر و افزایش سلامت قلب میشود. در ادامه، شش مورد از فواید خوابیدن به پهلوی چپ را به زبان ساده مرور میکنیم.
۱. عملکرد دستگاه لنفاوی را تقویت میکند
بر اساس طب آیورودا، چون سمت چپ بدن سمت غالب غدد لنفاوی است، خوابیدن به پهلوی چپ موجب میشود بدن بهتر بتواند مایع لنف و سموم را از طریق گرههای لنفاوی پالایش کند. دانشمندان غربی معتقدند خوابیدن به پهلوی چپ علاوه بر این که در تقویت عملکرد دستگاه لنفاوی مؤثر است، کمک میکند سموم بدن از طریق مغز نیز پردازش شود. این در حالی است که خوابیدن به پهلوی چپ از عملکرد دستگاه لنفاوی میکاهد.
۲. فرآیندهای گوارشی را تسهیل میکند
خوابیدن به پهلوی چپ به دلیل جاذبهی زمین در تسهیل فرآیندهای گوارشی مؤثر است. خوابیدن به پهلوی چپ موجب میشود محتویات رودهی بزرگ راحتتر حرکت کند تا در اجابت مزاج دچار مشکل نشوید. همچنین، چون معده و پانکراس در سمت چپ بدن واقع شدهاند، این اندامها وقتی به پهلوی چپ میخوابید در طول خواب نیز در وضعیت طبیعی خود قرار خواهند داشت . این امر خود موجب تداوم ترشح آنزیمهای پانکراسی و دیگر فرآیندهای گوارشی میشود.
۳. سلامت قلب را افزایش میدهد
پزشکان بهویژه به زنان باردار توصیه میکنند برای این که گردش خون بهتری در ناحیهی قلب داشته باشند به پهلوی چپ بخوابند. در این حالت، دستگاه گردش خون به دلیل نیروی جاذبه کارآمدتر عمل خواهد کرد. خوابیدن به پهلوی چپ به ویژه بر عملکرد سرخرگ آئورت و بزرگ سیاهرگ زیرین اثر میگذارد. ناگفته نماند تأثیر طرز خوابیدن بر عملکرد قلب هنوز بین پزشکان محل مناقشه است.
۴. بهترین طرز خوابیدن برای زنان باردار است
خوابیدن به پهلوی چپ نه تنها گردش خون زنان باردار را تقویت میکند، بلکه از فشار وارد آمده بر کمرنیز میکاهد. در این حالت، رحم به کبد فشار وارد نمیکند و در نتیجه، جریان خون به رحم، کلیهها و جنین افزایش مییابد. از این رو، پزشکان همواره به زنان باردار توصیه میکنند بیشتر به پهلوی چپ بخوابند.
۵. سوزش معده را کاهش میدهد
نتایج یک پژوهش علمی نشان داده است خوابیدن به پهلوی چپ موجب کاهش علایم رفلاکس معده میشود، چرا که معده در سمت چپ بدن واقع شده است. این در حالی است که گفته میشود خوابیدن به پهلوی راست علایم رفلاکس معده را تشدید میکند. از آنجا که تأثیر این طرز خوابیدن بر کاهش سوزش معده تقریبا سریع است، چنانچه از آن دسته افرادی هستید که بعد از صرف غذا دچار سوزش معده میشوید، میتوانید ۱۰ دقیقه به پهلوی چپ دراز بکشید تا از شدت سوزش کاسته شود.
۶. درد کمر را تسکین میدهد
به کسانی که از درد مداوم در ناحیهی کمر رنج میبرند توصیه میشود طرز خوابیدنشان را عوض کنند. وقتی به پهلو میخوابید، از فشار وارد آمده بر ستون فقرات کاسته میشود و در نتیجه، بیشتر احساس راحتی میکنید و خواب شبانهی باکیفیتتری خواهید داشت.
توجه
به پهلو خوابیدن ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری قلبی، آپنه خواب (وقفهی تنفسی درخواب)، آبسیاه و سندرم تونِل کارپ فواید گفته شده را نداشته باشد. اگر نمیدانید کدام طرز خوابیدن برای سلامتیتان مفیدتر است، در اسرع وقت با یک پزشک متخصص مشاوره کنید.
راهکار
اگر به خوابیدن به پهلوی چپ عادت ندارید، احتمالا مدتی طول خواهد کشید تا به این طرز خوابیدن عادت کنید. برای اینکه زودتر به این طرز خوابیدن عادت کنید، پیشنهاد میکنیم وقتی به پهلوی چپ میخوابید، پشتتان بالش بگذارید تا حین خواب نتوانید به پهلوی راست بچرخید. شاید هم بد نباشد سر و ته خوابیدنتان را روی تخت عوض کنید. همچنین پیشنهاد میکنیم از تشک نرم استفاده کنید تا وقتی به پهلو میخوابید، شانههایتان درد نگیرد. علاوه بر این، تشکی که روی آن میخوابید نباید وضعیت طبیعی ستون فقرات را حین استراحت تغییر دهد. در هر صورت، محل خوابتان را طوری تنظیم کنید که در نهایتِ راحتی بخوابید. ترکیبِ تخت راحت و طرز خوابیدن صحیح احتمال یک خواب باکیفیتتر را افزایش میدهد و موجب خواهد شد که بعد از بیدار شدن از خواب احساس شادابی بیشتری داشته باشید.